O interdyscyplinarnych inicjatywach proekologicznych zgłoszonych w plebiscycie „Wspólna zielona przyszłość”, rozmawiano podczas konferencji prasowej zorganizowanej w poniedziałek przez Światowy Ruch Katolików na rzecz Środowiska i Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w partnerstwie z Fortum. Spotkanie było połączone z prezentacją badań na temat stosunku polskich katolików do współczesnych wyzwań ekologicznych.
12 stycznia 2023 r. na UKSW odbędzie się gala finałowa plebiscytu ekologicznego „Wspólna zielona przyszłość”. Wyróżnieni w nim zostaną zwycięzcy w trzech kategoriach: technologie, badania naukowe oraz inicjatywa samorządowa. Plebiscyt ten to jedyna tego typu inicjatywa w Polsce, a jej celem jest wyłonienie najbardziej wartościowych i nowatorskich projektów związanych z ochroną przyrody.
Założenia plebiscytu przedstawił prof. dr hab. Jacek Tomczyk, dyrektor Centrum Ekologii i Filozofii UKSW. – Do udziału w konkursie zgłoszono kilkadziesiąt interdyscyplinarnych projektów i lokalnych inicjatyw związanych z ochroną środowiska i klimatu, wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii czy racjonalnym zarządzaniem surowcami naturalnymi – podkreślił organizator.
Plebiscyt organizowany jest we współpracy z Ministerstwem Klimatu i Środowiska, Samorządem Województwa Mazowieckiego oraz Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Partnerem plebiscytu jest Światowy Ruch Katolików na rzecz Środowiska oraz firma energetyczna Fortum, zaś patronami medialnymi TVP3 Warszawa oraz Ekologia & Biznes.
Przełomowe badania
Podczas konferencji przedstawiono główne założenia najnowszego raportu na temat świadomości ekologicznej polskich katolików. Mimo, że w mediach często przedstawia się ekologię jako temat świecki i lewicowy, badania wskazują, że również katolicy traktują ochronę środowiska priorytetowo, ale mają też zaskakująco pozytywny stosunek do aktywistów klimatycznych.
Co więcej, nie kończy się tylko na opiniach. Pozytywny stosunek do ochrony środowiska i klimatu coraz silniej przekłada się na działania promujące rozwiązania proekologiczne w obszarze nauki, technologii czy dobrych praktyk jednostek samorządu terytorialnego.
Stosunek polskich katolików do współczesnych wyzwań ekologicznych zbadała w tym roku agencja RC Rynek i Opinia (próba 1005 wywiadów CATI w lutym 2022). Zdaniem aż 93% respondentów, dbanie o środowisko jest ich obowiązkiem moralnym. Z kolei 69% uważa, że człowiek eksploatuje przyrodę bez umiaru a tylko 22% – że zmiana klimatu to temat lewicowy.
Ponad połowa badanych (55%) jest zdania, że katolik powinien czynić sobie Ziemię poddaną (częściej są to osoby w wieku 65+ z wykształceniem podstawowym), a jednocześnie 93% twierdzi, że katolik powinien troszczyć się o przyrodę jako dar od Boga. Aż 90% uważa, że katolik powinien dbać o piękno otoczenia oraz być wrażliwym wobec natury.
Także ponad połowa respondentów (54%) jest zdania, że piąte przykazanie można stosować do zwierząt a około 1/3 (36%) – że również do roślin, wskazał autor badań „Polscy katolicy wobec współczesnych wyzwań środowiskowych”, Krzysztof Jodłowski (Day Ray).
Pełne opracowanie zaprezentowane zostanie podczas gali finałowej plebiscytu UKSW.
Ruch Laudato si’
Budzeniem większej świadomości proekologicznej wśród polskich katolików, zarówno od strony duchowej, jak i konkretnych rozwiązań na poziomie parafialnym, zajmuje się Światowy Ruch Katolików na rzecz Środowiska. Jest to polskie przedstawicielstwo Laudato si’ Movement, ruchu zrzeszającego ponad 900 różnych organizacji, stowarzyszeń, zakonów i innych inicjatyw, a także wolontariuszy z całego świata zaangażowanych na rzecz ekologii integralnej.
Ruch znany jest przede wszystkim z programu “Zielone Parafie”, skierowanego do wspólnot parafialnych, lokalnych środowisk i ludzi Kościoła, zapraszającego do zatroszczenia się o dzieło Bożego stworzenia. Wspólnota chce się przyczynić do budowania odpowiedzialnej, świadomej wspólnoty wiernych, zaangażowanych w troskę o świat i jego mieszkańców. Poprzez wiarę, edukację i konkretne działania chcemy motywować do tworzenia przyjaznych ludziom i środowisku rozwiązań w parafiach.
– Oczywiście najbardziej chcielibyśmy, aby polskie parafie były zeroemisyjne i aby na ich dachach wszędzie były panele fotowoltaiczne, ale na razie nasze działania są skromniejsze. Jednak i one podnoszą świadomość ekologiczną wśród polskich katolików – powiedziała Anna Kluzińska ze Światowego Ruchu Katolików na rzecz Środowiska. Przykładem takich działań jest np. zachęta do tworzenia ogrodów przyparafialnych czy zbiorników na deszczówkę. Dużą popularnością cieszą się też stojaki na rowery dla parafian.
Udział w programie “Zielone Parafie” jest darmowy – aby się zgłosić, wystarczy zarejestrować swoją parafię na stronie www.zieloneparafie.pl – tam też znajdują się wszelkie potrzebne informacje.
Z kolei o tym, dlaczego większa świadomość ekologiczna jest potrzebna zarówno w życiu przeciętnego Polaka, jak i codziennym funkcjonowaniu środowisk biznesowych, mówił Jacek Ławrecki, dyrektor ds. komunikacji w Fortum, międzynarodowej firmie energetycznej założonej w Finlandii, dostarczającej prąd i ciepło i chłód dla zrównoważonych miast. 64% energii elektrycznej firma ta wytwarza bez emisji CO2.
Jak wskazał, w Skandynawii dbałość o środowisko jest niemalże znakiem firmowym tego regionu Europy a z wykształconych tam proekologicznych rozwiązań korzystają coraz częściej inne kraje. – Musimy sobie uświadomić, że żadna część społeczeństwa, żadna firma, żadna organizacja, ani żadna władza nie jest w stanie dbać o środowisko sama. Do tego potrzebna jest współpraca w szerzeniu wiedzy o tym, jak mądrze dbać o środowisko – wskazał.
Fortum angażuje się w nowatorskie badania i projekty ekologiczne. We Wrocławiu powstanie największa w Polsce instalacja do pozyskiwania energii ze ścieków. Po uruchomieniu w 2024 r. będzie stanowić pierwszy element nowoczesnego systemu ciepłowniczego we Wrocławiu dostarczając do 5 proc. rocznego zapotrzebowania klientów ciepła sieciowego w mieście. Koszt inwestycji wraz z przyłączem to 82 mln zł. Fortum realizuje ten projekt we współpracy z Miejskim Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji we Wrocławiu.
źródło: KAI (lk)
